W literaturze dotyczącej wczesnośredniowiecznych dziejów Kutna pojawia się postać Sieciecha, zarządcy dworu tj. palatyna księcia Władysława Hermana, który rezydował między innymi także w Płocku. Sieciech decydował o najważniejszych sprawach państwa, dbał o bezpieczeństwo władcy, nadzorował pobór podatków a nawet mianował urzędników książęcych i powoływał zarządców grodów.
O jednym z grodów Sieciecha wspomniał Gall Anonim, pisząc o bitwie pod Kruszwicą w 1096 roku i uwięzieniu syna Władysława Hermana Zbigniewa w grodzie palatyna na Mazowszu. Prof. Roman Grodecki wysnuł tezę, że informacja podana przez średniowiecznego kronikarza dotyczyć może grodu Sieciecha koło Płocka, a nie Sieciechowa leżącego w pobliżu Wisły i Wieprza, na pograniczu Mazowsza i Małopolski.
Gród Sieciecha w okolicach Płocka był zapewne ośrodkiem włości palatyna w strategicznym miejscu na pograniczu Mazowsza, ziemi łęczyckiej, Wielkopolski i Kujaw i prawdopodobnie zlokalizowany był w pobliży przeprawy przez Ochnię na trakcie z Łęczycy do Płocka.
Wybitny polski archeolog, numizmatyk i historyk prof. Stanisława Suchodolski, lokalizacji „castrum” Sieciecha doszukiwał się wprost w okolicach Kutna i postawił śmiałą tezę, że „w Sieciechowie pod Kutnem bite były denary Sieciecha”. Tym tropem poszedł dr Kazimierz Pacuski stwierdzając, że prawdopodobnie koło Kutna „założono jedną z rezydencji możnowładczych Sieciecha i z tej racji został tu wcześnie, może już przez niego ufundowany kościół po wezwaniem św. Wawrzyńca”.
Być może lokalizacji grodziska Sieciecha należy doszukiwać się na północ od Kutna na wzniesieniu, gdzie w późniejszych wiekach założony cmentarz żydowski. Na możliwość istnienia tam grodziska zwróciła uwagę Eleonora Bergman już w latach 70. tych XX wieku. Warto podkreślić, że znane są przypadki lokalizacji cmentarzy żydowskich w miejscach wcześniejszych grodzisk, jak np. w Lublinie, kiedy to na wzniesieniu zwanym „grodzisko” w XVI wieku założony został cmentarz.
Pewną poszlaką dotyczącą roli Sieciecha w ufundowaniu pierwszego kutnowskiego kościoła może być również hipoteza płockiego historyka Kościoła Tadeusza Żebrowskiego, który opierając się na osiemnastowiecznej tradycji, zawartej w dokumentach kapituły płockiej, uznał, że: „wsie Kutno i Sieciechów znalazły się w prebendach wikariuszy katedralnych z Płocka już pod koniec XI wieku w czasach Sieciecha”. W tym okresie do Płocka sprowadzone zostały z Leodium (Liège) relikwie św. Wawrzyńca, i być może jak twierdzi ks. Michał Misiarczyk “podczas swojej pierwszej wyprawy misyjnej na Mazowsze benedyktyni z Leodium ufundowali jeszcze w XI wieku kościół pw. św. Wawrzyńca w Płocku, wzmiankowany w falsyfikacie mogileńskim z 1065 roku i choć brakuje nam elementów do ostatecznej weryfikacji, to jednak jest prawdopodobne, że początkowo katedra płocka nosiłaby właśnie wezwanie św. Wawrzyńca”.
Być może już pod koniec XI wieku, w pewnym oddaleniu od grodu, przy trakcie prowadzącym do Płocka powstał kościół ufundowany przez Sieciecha. Istotną poszlakę może stanowić postać patrona św. Wawrzyńca, identyczna jak w przypadku kościoła benedyktynów w Płocku. Tuż obok świątyni zlokalizowany był zapewne plac targowy, który ze względu na skrzyżowanie szlaków handlowych dawał podstawę lokacji i dalszego rozwoju Kutna i Sieciechowa. W odpisie dokumentu z 1386 roku kasztelan dobrzyński Andrzej z Kutna otrzymał zezwolenie od księcia mazowieckiego Siemowita IV na odbywanie targów i jarmarku w dzień św. Wawrzyńca i zwolnienie z opłat podatkowych mieszkańców wsi Kutno i Sieciechów z wyjątkiem dwóch groszy z łanu. Jak zauważył Ryszard Rosin w dokumencie nie było wprost napisane, gdzie miały odbywać się te targi i jarmark, „jednak nazwa miejscowości, z której się pisał Andrzej sugeruje Kutno”.
Weryfikacja powyższych hipotez dotyczących roli platyna Sieciecha w dziejach Kutna wymaga dalszych prac archeologicznych w obrębie kościoła parafialnego pw. św. Wawrzyńca w i w jego najbliższym otoczeniu oraz na terenie byłego cmentarza żydowskiego.
dr Jacek Saramonowicz
